Tôn ảnh: Đức Shakyamuni buddha
Trí Tuệ mà Phật Đà dạy không phải trí thức như một học giả, con có thể học trí thức từ một ngôi trường hay từ một học giả, con có thể học tri thức từ kinh sách nhưng con sẽ không thể có trí tuệ như trí thức. Trí tuệ không đơn thuần là hiểu biết mà là kinh nghiệm như thật, những kinh nghiệm có được từ chính những thực hành. Phật Đà giảng dạy 49 năm cũng từ kinh nghiệm thực hành bản thân Ngài, Ngài chưa từng giảng dạy ngoài những kinh nghiệm thực chứng, cho nên các con đừng bao giờ nghĩ rằng mình ngu dốt bởi vì già hay học thức kém, bởi vì trí tuệ không cần bất kỳ học thức nào.
Trí tuệ chỉ đạt được khi con bắt đầu thể nghiệm từ kinh nghiệm bản thân, kinh nghiệm này khác với các kinh nghiệm thế gian như người thợ kim hoàn truyền kinh nghiệm cho học trò, kinh nghiệm này hình như giống như nhà vật lí học vĩ đại Einstein. Ông ta đã không kinh nghiệm bằng các học thức có từ trường học mà bằng việc quan sát các kinh nghiệm có được trong nghiên cứu.
Tôn ảnh: Đức Thánh Tổ Atisha Dipamkara và các bổn tôn
Kinh điển không phải là một môn học như các môn học thần học, kinh điển mà Phật Đà giảng dạy là cách ngài thể nghiệm tâm mình. Con không cần đi theo bất kì quy chuẩn kinh điển nào, bằng việc thực hành bên trong con sẽ hiểu được kinh điển mà không cần học thức. Đừng hiểu lầm việc đọc kinh điển và học kinh, học kinh là cách con vẹt học nói mà sáo rỗng còn đọc kinh là để hiểu. Những học giả học chỉ để tìm ra cái sai cái đúng và lý luận, còn hành giả đọc kinh để tìm ra phương pháp thực hành bên trong đó, tuy thấy giống lại chẳng giống nhau cho nên mới nói rằng động cơ là quan trọng hơn hết.
Hiện nay khi xã hội tân tiến những kẻ học lỏm được vài câu kinh hay nghe trộm vài bài pháp, với tâm thức đầy ngu si và trí thức lấp liếm, họ sanh tâm ganh tị với những bậc trí tuệ giảng dạy đúng chân lí, họ chỉ tìm lỗi bậc trí trong lời nói và ra vẻ một thánh nhân nói những câu bắt chước sáo rỗng, cố gắng chứng minh “ tánh không “ nhưng lại bị tánh không quy chụp. Cố gắng ra điều phỉ báng miệt thị nhưng bậc trí giả nào quan tâm, với bậc trí giả các Ngài hiểu rằng nước trong đại dương dẫu nhiều nhưng cát trong đại địa cũng không ít, các Ngài không thể quét sạch cát trong đại địa này, cho nên thay vì phí công hay phí lời với những người điên đảo bậc trí chỉ hướng về người cầu đạo chân chánh. Thay vì đôi co hay phí thời gian với người cố chấp tăng thượng mạn thì bậc trí giả sẽ im lặng, bởi vì bậc trí sẽ hiểu rằng dạy một con vẹt nói thì dễ nhưng để con vẹt có trí thức như con người thì không thể, cũng thế quét cát trong nhà thì dễ chứ quét cát sa mạc thì hết đời cũng không xong.
Trích Bài Giảng Pháp Ngày 26/01/2021 Của Đức Pháp Vương H.H 17th Kadam Kyabje Dongchen Chotrul Rinpoche (Losang Chogyal Tenzin Yeshe Norbu)