Tôn ảnh: Đại thành tựu giả Dromtonpa
Dzongsar Khyentse [Rinpoche] là hóa hiện của nhiều đạo sư quan trọng, nhưng hành vi của Ngài và, lấy ví dụ, cách Ngài ăn mặc, thường khác lạ. Ngài cũng được biết đến là làm đủ mọi chuyện kỳ quặc. Tại sao lại vậy?
Trong truyền thống Phật giáo Tây Tạng, có ba cách tiếp cận: những giáo lý của chư Thanh Văn, những giáo lý của chư Bồ Tát và những giáo lý của Chân ngôn Bí mật. Ở Ấn Độ, ba sự tiếp cận này có lẽ đa phần được thực hành tách biệt, nhưng truyền thống Tây Tạng khiến một cá nhân có thể thực hành cả ba cùng nhau. Vì thế, chúng ta dĩ nhiên cần giữ các giới Thanh Văn. Và vì lẽ đó, khi nhiều đạo sư của Yangsi Rinpoche chỉ dẫn Ngài thọ giới xuất gia, và các thị giả cùng với bạn bè thân cận của Ngài cũng thỉnh cầu Ngài làm vậy, ở tuổi hai mươi, Ngài thọ giới từ Kyabje Trulshik Rinpoche. Tôi cũng có mặt khi ấy. Nhưng mọi chuyện hóa ra là, Ngài đã không thực sự ‘thọ’ giới tu sĩ.
Nghi lễ được cử hành rất tỉ mỉ và mặc dù Luật Tạng chỉ yêu cầu [tối thiểu] năm vị tu sĩ có mặt, Trulshik Rinpoche đã thỉnh mười vị. Nhưng hai trong số đó vốn đã phá giới. Chúng tôi giờ biết rằng họ đã như vậy, nhưng tôi không nghĩ Trulshik Rinpoche biết khi đó – khoảng một năm sau, họ xả y và ra nước ngoài. Điều này nghĩa là, khi ấy, mọi yêu cầu cho sự truyền giới Tỳ Kheo theo truyền thống Vinaya không được đáp ứng và vì thế, Yangsi Rinpoche đã không ‘thọ’ các giới luật Vinaya. Và bởi Ngài không bị trói buộc bởi các giới Vinaya, Ngài không có gì để giữ gìn! Ngài có thể cảm thấy như thể Ngài đang giữ các giới ở cấp độ phát nguyện, ai mà biết? Nhưng từ quan điểm Vinaya, sự tiếp cận như vậy không tồn tại. Bởi Ngài không bị trói buộc bởi những giới này, tại sao Ngài cần hành xử như thể Ngài bị trói buộc? Dzongsar Khyentse Rinpoche không bao giờ giả bộ rằng Ngài đã ‘thọ’ giới Vinaya trong khi Ngài không – đấy không phải là điều gì đó Ngài từng làm.
Không đúng khi nói rằng Dzongsar Khyentse Rinpoche làm nhiều chuyện lạ thường. Vào dịp kỳ quặc, Ngài có thể mặc y phục khác biệt hay đội chiếc mũ hay tóc giả buồn cười trước đám đông, ngay trước mắt mọi người. Và dĩ nhiên, Ngài có thể ôm và hôn những cô gái. Nhưng kiểu hành vi này là bình thường trong thế giới phương Tây – nó là một phần của truyền thống phương Tây, đúng vậy không? Trên ti-vi, bạn thậm chí còn thấy người ta thơm Đức Dalai Lama!
Dzongsar Khyentse [Rinpoche] không mặc y phục và trang sức của một Heruka hay đi xung quanh như một Yogi. Và Ngài chắc chắn không bao giờ giả bộ có được một mức độ chứng ngộ mà Ngài chưa bao giờ đạt được. Nếu bạn không phải là một Mahasiddha (đại thành tựu giả), mang những thứ như vậy trước đám đông được xem là rất tệ bởi bạn đang phá vỡ thệ nguyện Samaya. Thế nhưng, có một số than phiền bởi Ngài không làm thế! Cá nhân tôi nghĩ rằng có lẽ tốt hơn là Ngài không. Bạn phải đạt được một mức độ chứng ngộ rất cao và có những sức mạnh vĩ đại trước khi bạn có thể đeo những trang sức Ngakpa. Và thậm chí Kyabje Dudjom Rinpoche, lấy ví dụ, cũng chẳng mấy khi đắp y của một Ngakpa; Ngài thường ăn mặc như một vị chủ hộ.
Tôi hiếm khi thấy Khyentse Rinpoche đi lại xung quanh trong những bộ đồ lạ thường. Nhưng khi bạn đáp xuống thế gian này và phải tương tác với người khác, bạn không có lựa chọn nào ngoài mặc một kiểu y phục nào đó, đúng vậy chứ? Ngày nay, các đạo sư dường như mặc mọi kiểu y phục của vua và các trang sức – họ trông như Hoàng đế Trung Quốc, dẫu cho họ chẳng phải vua hay hoàng đế!
Một trong những điều kỳ quặc nhất mà Khyentse Rinpoche làm là đi xung quanh trong bộ đồ lót. Với ai đó như tôi, thấy Ngài chỉ mặc quần đùi thì không thoải mái lắm, ít nhất là như vậy! Nếu bạn đến trước Ngài và thấy Ngài bán khỏa thân, dẫu cho bạn biết rằng bạn cần đỉnh lễ, bạn thường kinh ngạc đến mức bạn cứ chẳng biết phải làm sao! Với ai đó cầu nguyện đến Ngài mỗi ngày trong [thực hành] Guru Yoga, thấy Ngài chỉ mặc đồ lót thì khá phiền nhiễu. Nhưng cũng chính tâm tạo ra những ý nghĩ này, những ‘sự nổi lên’ này. Khi chúng ta thực hành và cầu nguyện đến đạo sư, chẳng phải Ngài gần như luôn luôn bán khỏa thân trong sự quán tưởng của chúng ta hay sao? Và chẳng phải Ngài đang đeo các trang sức xương và hợp nhất với một vị phối ngẫu? Đây là cách mà chúng ta quán tưởng Ngài khi khơi dậy Ngài! Vì thế, chính những ý nghĩ của bản thân là thứ khiến chúng ta mê lầm.
Mọi người biết rằng Dzongsar Khyentse [Rinpoche] nổi tiếng vì thỉnh thoảng đi lại bán khỏa thân trong chiếc quần bơi hay đang mặc quần. Thực sự chẳng có gì khác thường về nó cả! Dẫu vậy, nếu bạn nói với tôi rằng Ngài đang bán những bức tượng Phật, tôi sẽ thấy chuyện đó thực sự rất kỳ cục. Hay Ngài hiện giờ lại là chủ hoặc quản lý của một cửa hàng lớn và vì thế, chịu trách nhiệm cho cái chết của hàng nghìn con vật, để đưa thịt vào thực đơn. Hay Ngài đã trộm thứ gì đó hoặc trở thành thành viên của băng đảng ma-phi-a hay buôn lậu. Nhưng chúng ta chẳng nghe được gì như vậy, đúng vậy không?
Không ai trên thế giới này có thể hành xử 100% theo Giáo Pháp. Chuyện đó là không thể! Nhưng nếu Dzongsar Khyentse [Rinpoche] đang ‘truyền’ giới Vinaya cho chư Tăng trong khi bản thân không giữ chúng, điều đấy thật tệ. Hay nếu Ngài nói dối, hoặc được cho là đang lừa dối mọi người, hay làm những chuyện chẳng liên quan gì đến Giáo Pháp. Nhưng sự chỉ trích chính yếu chống lại Dzongsar Khyentse [Rinpoche] dường như là việc Ngài có bạn gái. Có gì đáng ngạc nhiên, độc đáo hay đặc biệt về chuyện đó? Tại sao việc Dzongsar Khyentse [Rinpoche] có bạn gái lại đặc biệt đến vậy? Có hàng tỷ nam giới trên thế giới này và biết bao người trong số họ có một bạn gái hay vợ – hay nhiều! Chỉ riêng trong truyền thừa Nyingma chúng ta, hàng nghìn đạo sư có nhiều bạn gái và vợ hơn Dzongsar Khyentse [Rinpoche].
