Một kiếp con người có đủ Tham, Sân Si, Hỉ, Nộ. Những thứ mà chúng sinh phàm tình đều phải trải qua. Nỗi khổ và niềm đau là khao khát của chư thiên, họ đọa cũng vì yêu. “Ái” (yêu) là khổ, là gốc của sinh tử.
“Nhân chi sơ tính bổn thiện”, nhưng chúng ta cũng có khi nhầm tưởng sống lương thiện không hại ai thì sẽ giàu. Người lương thiện thường sẽ hiền nên không có đấu tranh. Trên đời để gọi là lương thiện thì chưa có thật sự như vậy. Ai chỉ được tu tâm là đủ? Kiến trược là việc hiểu sai quá nhiều, cùng một câu chuyện ba người sẽ có cách cảm nhận khác nhau, sai hay đúng thì không tuyệt đối, nhưng nói về chân lý thì việc phân định đúng sai cần suy xét. Đánh giá người đức hạnh chỉ qua cái thấy của cá nhân mình chính là từ Kiến trược mà ra. Thuở xưa, nàng Yasodharā nguyện đời kiếp nguyện đi theo Đức Phật dù chịu nhiều khổ sở nhưng ngày nay không ai làm được vì chúng sinh có Mạng trược, Chúng sinh trược, Phiền não trược, Kiếp trược, Kiến trược. Cần tỉnh táo hơn trong những lời dạy từ Thầy giảng Pháp. Pháp chân thật không làm hài lòng ai hết, vì mục đích thức tỉnh chúng sinh. Pháp của Đức Phật là thuốc phòng bệnh, ai phòng được bệnh thì hết bệnh.
“Nhất tự vi sư, bán tự vi sư”, lý do Đức Phật dạy rằng: Buông bỏ cái nghi, đây là bệnh trầm kha mà tất cả chúng sinh đều phải gánh. Chư Phật mười phương đều có hóa thân thành các bậc thầy. Mỗi một người giúp được một người khác đã là thành công trong Pháp. Nhưng đừng nói đùa trước các bậc toàn giác, hãy nhìn lại sự ra đi của một số hành giả bởi với họ niềm tin quá rẻ. Tu Mật thừa hay pháp môn nào cũng được nhưng liệu có an lạc hay không?
Nên biết rằng phiền não trược chính là vọng tưởng. Trong trạng thái khinh an có thiền định. Trong trạng thái này có hỉ sinh lên, có hỉ sẽ có tưởng. Phiền não là đặc trưng của con người, kể cả chư thiên nhưng với Thanh văn thì lậu hoặc đã tận nếu nhập vô dư Đại niết bàn còn nếu tại thế thì điều này là có. Đừng nhầm tưởng việc quán tưởng nếu không đủ căn cơ không thể thành tựu.
Hãy hoan hỉ với vị thầy nào giảng đúng giáo pháp, và chỉ cần nương tựa bậc thầy với niềm tin tuyệt đối.
~H.H 17th Kadham Dongchen Rinpoche~
Trích bài giảng ngày 23.07.2023
