Tôn ảnh: Đại thành tựu giả Naropa
Trước nay khi hành giả tu tập, thường nghĩ rằng Mật tông chỉ có mỗi mật chú nhưng không biết rằng trong Mật tông có rất nhiều các Pháp khác nhau được chia thành bốn bộ Mật. Trong đó, hành sự du già bí mật tối thượng, Pháp tu Yoga về Đạo sư (Guru Puja) được gọi là Pháp tu cao nhất trong truyền thống Mật thừa. Trong quan niệm ở Việt Nam, Đức Phật là cao nhất. Nhưng hãy tự hỏi đã ai tận mắt thấy được Phật hay chưa, được nghe Phật giảng Pháp mà đắc Thánh?
Chúng ta nên hiểu rằng Đạo sư chính là một vị Phật. Đức Thích Ca Mâu Ni đã nói rằng “Sau Như Lai còn có vô số Chư Phật”. Chúng ta biết, Phật giáo lấy cội nguồn làm gốc và chư vị Đạo sư vẫn kế thừa huyết mạch của Đức Phật. Chúng ta nói rằng dòng Pháp là sự kế thừa, đây được gọi là mạng mạch truyền thừa. ngày nay chúng ta tự bác bỏ điều này, nên tin rằng chỉ có duy nhất 1 vị Phật.
Đức Phật cũng nói: “Như Lai là Phật đã thành, chúng sinh là Phật sẽ thành” , nhưng hiện tại chúng ta nương theo giáo pháp của Phật mà tu nhưng khi đắc quả sẽ không thành Phật toàn giác như Ngài, bởi để thành Phật toàn giác cần tích lũy 30 Ba la mật trong nhiều đời kiếp. Ngài là vị thành tựu đầu tiên khởi nguồn cho Thích Ca chánh pháp, sau đó sẽ có rất nhiều vị thành phật đồng mang danh hiệu Shrijanan.
Vì sao Đạo sư có thể phá tan mê hoặc trong ta mà tự ta không làm được? Bởi Đạo sư thấu hiểu được chánh pháp và hội đủ nhiều nhân duyên lành hơn để có thể giúp hành giả. Các bậc Đạo sư chứng minh được chánh pháp của Đức Phật để cho chúng sinh thấy rằng mạng mạch của chư Phật vẫn còn được truyền lại tới ngày này. Phật Quả cũng chia làm ba loại: Phật toàn giác (khi tích lũy đủ 30 Ba La Mật), Phật độc giác (Khi tích lũy đủ 20 Ba La Mật) và A la hán (Khi tích lũy đủ 10 Ba la mật). Trải qua 8 A tăng ký 100.000 đại kiếp mới trở thành Phật toàn giác, điều này không hề dễ.
Dòng Mật thừa có hai hệ phái chính thống: Hệ Tu sĩ và hệ Yogi. Các Yogi khi tu phải trải qua rất nhiều khó khăn vì không được nhập Niết Bàn mà phải chờ tới khi vị Phật kế tiếp ra đời, trao truyền lại dòng thanh tịnh, dòng tri kiến thâm sâu, dòng quản hành của tổ Long Thọ và Vô Trước. Sự kế thừa liên tục đã có từ thời các chư Phật đã có cho tới thời Đức Thích Ca và sau đó tới thời của Di Lặc. Việc các Đạo sư kế thừa lại từ Đức Phật là một sự thật.
Cầu Đạo không hề dễ dàng, Đạo sư cũng từng phải như vậy, nên các ngài hiểu được sự khó khăn của các hành giả và giúp cho họ có được sự thuận lợi hơn trong quá trình tu tập. Việc truyền Pháp quá xa với người hành giả khiến điều đó khó lại gần với chúng sinh, vậy nên việc truyền Pháp tới học trò do thầy đã phát lời nguyện tạo mọi thuận duyên để học trò được tu hành.
Giáo lý khẩu truyền là giáo lý tối quan trọng, nó không được ghi chép mà chôn dấu giống như chôn dấu bảo tạng. Truyền thống của Kadampa là truyền thống của các vị học giả, bằng cách học thuộc các lời di huấn của Đạo sư. Ví dụ giáo huấn luyện Tâm (đi vào thực hành nhiều hơn nghe để biết). Mỗi dòng truyền thừa sẽ có các Bảo Pháp tu chứng khác nhau, quả vị khác nhau, mỗi vị Đạo sư khởi nguồn cho những truyền thống khác nhau, có sự tu chứng khác nhau. Dòng truyền thừa kế thừa mạng mạch từ các vị Đạo sư phải được nghe giáo huấn từ chính các Đạo sư, bằng Tiếng Việt (giáo lý khẩu truyền chính thống). Tri kiến rất có thể sai lệch. Mỗi Đạo sư có một cách riêng để độ chúng sinh, những vị nào đã tu mật sẽ luôn sùng kính Đạo sư của mình một cách tuyệt đối. Việc hành giả có tới được “đích” mong muốn hay không là thông qua người Thầy. Việc tán dương, cúng dường là phát kiến từ lòng chánh tín, vì được giác ngộ chân lý từ Đạo sư. Cung kính và tôn trọng thầy là cái giá để trả cho cuộc hành trình. Con đường thanh tịnh sẽ đánh vào chính cái Vô minh của người tu, đã tu đúng thì con đường sẽ khó khăn nhưng mau hay lâu cốt yếu vẫn do sự phụng sự tận tụy hay không? (Tiến gần quả Phật nếu nương tựa bậc thầy nghĩa là thực hành đủ chỉ giáo của bậc thầy và ngài có thể chỉ giáo 3 phạm vi bên ngoài, bên trong, bí mật). Hãy mau thức tỉnh!
~H.H 17th Kadam Dongchen Rinpoche~
Trích bài giảng ngày 02.07.2023