Tôn ảnh: Lama Guru Jetsun Rinpoche
Tâm làm chủ mọi hoạt động, làm chủ giác quan và những trạng thái. Quan sát tâm là phương pháp nhìn thấy các đối tượng sanh lên, khi thiết lập chánh niệm vững vàng, tâm thuần thục tỉnh giác trên chánh niệm. Dùng chánh niệm ghi nhận những gì tâm xảy ra ngay hiện tại, như việc mắt nhìn vật, ngay lúc mắt nhìn thấy thì tâm thấy biết sanh khởi, lúc này hoàn toàn tâm chỉ thấy chứ chưa phân biệt vật thấy, sau đó tâm phân biệt liền phân tích vật thấy (lúc này là giai đoạn chánh kiến sanh).
Trong giai đoạn đầu chỉ vận dụng chánh niệm, nhận biết có trạng thái tâm sanh ra (lúc này khi thấy tâm sanh lên, nhận biết có tâm thì quay lại chánh niệm, chánh niệm trên hơi thở hay tùy niệm, đừng vội theo sát sẽ bị tâm cuốn theo). Khi chánh niệm đã vững lúc này chánh kiến sanh lên, khi này tâm sẽ thiết lập một sự quan sát rõ ràng mà không một chút cố gắng.
~H.H 17th Kadham Dongchen Rinpoche~
