Tôn ảnh: Đức Hộ Pháp Dorje Shugden
Giống như một vị Phật, thân của Dorje Shugden được hiển lộ từ những thành tựu vĩ đại của Ngài. Vì vậy, mỗi bộ phận trên thân tướng của Ngài đều mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Toàn bộ cơ thể của Dorje Shugden đại diện cho con đường Lamrim hay Trình Tự Đường Tu Giác Ngộ, và thiền định về thân tướng Ngài với sự hiểu biết đúng đắn sẽ tạo ra những công đức to lớn và thành tựu tâm linh. Đây là lời giải thích ngắn gọn về hình tướng của Dorje Shugden:
Thanh gươm trí tuệ
Thanh gươm trí tuệ uốn khúc của Dorje Shugden mang ý nghĩa tương tự như thanh gươm của Đức Phật Trí Tuệ Văn Thù Sư Lợi. Đó là một dấu hiệu mạnh mẽ cho thấy tâm của Dorje Shugden đồng nhất với tâm của Đức Phật Văn Thù.
Thanh gươm trí tuệ cắt đứt vô minh và ảo tưởng đã phát sinh từ những ác nghiệp và che chướng của chúng ta để giúp chúng ta có thể đạt được trí tuệ của một vị Phật. Thanh gươm trí tuệ của Ngài cũng mang ý nghĩa tượng trưng cho khả năng cắt đứt và tịnh hóa những ác nghiệp. Lưỡi gươm uốn khúc là đặc điểm được thiết kế nhằm mục đích gây sát thương tối đa. Vì vậy, điều này cho thấy việc thực hành Dorje Shugden hiệu quả như thế nào trong việc tịnh hóa, bạt trừ chướng ngại và cuối cùng là đạt được những công đức và thành tựu đáng có.
Mũ Vòm
Mũ vòm vàng tượng trưng cho sự bảo vệ của Ngài dành cho các hành giả và những người ủng hộ quan điểm Trung đạo (Madhyamika) – quan điểm đặc biệt của Ngài Long Thọ về Tánh Không và quan điểm này đã được thể hiện hoàn hảo trong giáo lý và dòng truyền thừa của Lama Tsongkhapa. Theo truyền thống, mũ vòm là mũ dành cho các vị Lạt ma du hành của Tây Tạng; vì vậy, nó tượng trưng cho sự linh hoạt và nhanh nhẹn của Dorje Shugden trong việc trợ giúp những hành giả nhiệt tâm.
Con Mắt trí tuệ
Dorje Shugden có ba mắt lồi tròn đại diện cho khả năng thấu thị cùng lúc ba thời quá khứ, hiện tại và tương lai. Đó cũng là một dấu hiệu của một vị Phật – người đã thấu rõ và chứng ngộ được những chân lý thông thường và tối thượng. Một đấng giác ngộ như vậy là một đối tượng đáng để nương tựa, chính vì vậy người ta có thể đặt hoàn toàn niềm tin vào Dorje Shugden.
Viên ngọc trái tim
Viên ngọc trái tim là một sự mô tả linh thánh về trái tim đang rỉ máu của ‘kẻ thù’ mà Dorje Shugden đang cầm trên tay trái. Vì trái tim này đại diện cho nguồn gốc tất cả các cảm xúc tiêu cực – sự vô minh nên nó được gọi là trái tim của ‘kẻ thù’. Điều này cũng cho thấy thực hành Dorje Shugden mang lại hiệu quả như thế nào trong việc loại bỏ vô minh và giúp chúng ta trau dồi trí tuệ để có thể vượt qua mọi che chướng, tiêu cực và vọng tưởng.
Theo một cách hiểu khác, đó là một trái tim với niềm hạnh phúc lớn lao của Bồ đề tâm thanh tịnh trong mục đích bảo vệ tất cả chúng sinh và đưa họ đến sự Toàn giác của Ngài.
Trái tim này cũng tượng trưng cho Phật tính vốn có của chúng ta, đó là lòng từ bi cao cả. Điều này cho thấy rằng, Dorje Shugden luôn ủng hộ và bảo vệ những hành giả muốn hiến dâng cuộc đời của mình cho người khác bằng cách nỗ lực hướng tới sự Giác ngộ tối cao.
Chồn Mangut nhả ngọc
Nằm dưới cánh tay trái của Dorje Shugden là một con chồn Mangut nhả ngọc- một biểu tượng cổ xưa của sự giàu có. Điều này cho thấy rằng việc thực hành Dorje Shugden sẽ mang lại cho các hành giả nhiệt thành tất cả những nhu cầu cả về vật chất lẫn tinh thần. Tất nhiên, hình thức giàu có nhất mà Dorje Shugden có thể ban tặng là những thành tựu về tinh thần của lòng từ bi và trí tuệ.
Chiếc móc thuần phục
Chiếc móc thuần phục kim cương trên móc trượng được giữ trong cánh tay trái của Dorje Shugden là một công cụ kiểm soát, điều phục mọi tiêu cực, những vọng tưởng điên đảo và có hại tạo ra chướng ngại cho sự giải thoát. Mặt khác, móc thuần phục cũng tượng trưng cho việc móc nối mọi điều kiện thuận lợi để việc thực hành Pháp được phát triển, bao gồm sự hỗ trợ về vật chất, những người bạn đồng hành và một vị thầy tâm linh từ một dòng truyền thừa đích thực.
Y phục tu sĩ
Trong các kiếp trước đó của mình, với tư cách là Duldzin Drakpa Gyaltsen, Panchen Sonam Drakpa, Tulku Draka Gyaltsen và những người khác, Dorje Shugden đều là một tu sĩ thuần túy. Vì vậy, Ngài khoác trên người ba bộ y để nói lên rằng, Ngài là Đấng Bảo hộ cho những ai giữ vững lời thệ nguyện của mình và giúp họ loại bỏ những chướng ngại trên con đường thực hành Phật pháp. Y phục cũng cho thấy tầm quan trọng của Tăng đoàn cũng như tầm quan trọng trong việc giữ gìn cam kết và thệ nguyện của một người.
Giày da cọp
Dorje Shugden mang đôi giày làm bằng da cọp nhằm hiển lộ hóa thân của mình dưới hình tướng thế tục. Mặc dù là một đấng giác ngộ hoàn toàn, Dorje Shugden vẫn tái sinh thành một vị thần để có duyên nghiệp gần gũi hơn với hết thảy các chúng sinh. Do đó, chúng ta sẽ cần ít nỗ lực và công sức hơn để ‘liên lạc’ với Ngài và gài sẽ ‘dễ dàng hơn’ khi đưa ra những lời khuyên. Khi so sánh với các Hộ Pháp giác ngộ khác như Kalarupa, Mahakala, Palden Lhamo, v.v., những lợi ích phát sinh thông qua việc thực hành Dorje Shugden sẽ đến nhanh chóng hơn rất nhiều, đặc biệt là trong những thời điểm cấp thiết.
Sư tử tuyết
Theo truyền thống Gelug, thú cưỡi của Dorje Shugden chính là sư tử tuyết thần thoại hung dữ và mạnh mẽ. Trên thực tế, sư tử tuyết là hiện thân về tâm của Dorje Shugden và đại diện cho sự không sợ hãi. Chúng ta sẽ đạt được trạng thái không sợ hãi này khi chúng ta chiến thắng được tam độc – vô minh, chấp trước và hận thù trong quá trình tu tập của mình.
Sư tử tuyết với dáng vẻ hung dữ và đáng sợ. Trạng thái phẫn nộ này của cả Dorje Shugden và thú cưỡi tượng trưng cho khả năng thuần phục các lực lượng thù địch và vượt qua những chướng ngại để chúng không trở thành vật cản đối với hành giả.
Phẫn nộ là thuộc tính chung của nhiều Hộ Pháp. Trong Phật giáo, năng lượng của phẫn nộ biểu thị sự nhanh chóng và lòng từ bi tột độ của các Ngài đối với hành giả khổ đau đang bị bao vây bởi những chướng ngại cả bên trong lẫn bên ngoài.
Kẻ thù
Sư tử tuyết của Dorje Shugden thường được miêu tả đang giẫm đạp lên ‘kẻ thù’ – một người trần trụi không quần áo. Điều này tượng trưng cho tam độc của chúng ta như đã đề cập ở trên. Sự giẫm đạp ‘kẻ thù’ ở đĩa mặt trời cũng tượng trưng cho việc loại bỏ vô minh thông qua việc chứng ngộ Tánh Không.
Hoa sen
Hoa sen có lẽ là một trong những biểu tượng lâu đời nhất của Phật giáo. Các vị Phật và Bồ tát thường được miêu tả ngồi trên đài sen và ý nghĩa của hoa sen đã nhiều lần được làm sáng tỏ trong kinh Phật .
Hoa sen mọc lên từ bùn đất là biểu tượng cho một đấng giác ngộ đã phát triển lòng từ bi vĩ đại. Khi cưỡi trên lưng sư tử tuyết, Dorje Shugden đứng trên bông sen nghìn cánh mang ý nghĩa tượng trưng rằng Ngài có lòng từ bi vĩ đại của tất cả các vị Phật, và mọi hành động của Ngài đều phát xuất từ lòng đại bi đó.
Đĩa mặt trời
Trên tòa sen của Dorje Shugden là một đĩa mặt trời hay đệm mặt trời nhằm thể hiện sự chứng ngộ của Ngài về Tánh Không. Nó cũng là thuộc tính phổ biến trong hình tượng của các vị thần phẫn nộ.
Ngọn lửa trí tuệ
Ngọn lửa trí tuệ bao quanh Dorje Shugden là biểu hiện của Bồ đề tâm, hay lòng từ bi vĩ đại của ngài. Ngọn lửa này được phát ra từ mọi lỗ chân lông trên cơ thể Ngài để tạo thành một ngọn lửa lớn bao xung quanh. Theo truyền thống, ngọn lửa này có khả năng đốt cháy những chướng ngại và sự che chướng về mặt tinh thần của chúng ta. Vì vậy trong quá trình thực hành, chúng ta càng đến gần Dorje Shugden thì ngọn lửa trí tuệ của Ngài càng có thể loại bỏ nhiều chướng ngại hơn và khiến chúng ta không thể rời xa con đường tâm linh của mình.
~Người dịch: H.E Drotin Lhamo Rinpoche~