Trước hết Atisha trở lại Ấn Độ. Ngài đã mau chóng trở nên nổi tiếng với khả năng giảng dạy Phật Pháp kiệt xuất và tài năng biện luận không ai hơn với các vị thầy và nhà triết học khác. Vì vậy, ngài được thỉnh làm trụ trì của Tu viện Nalanda, một tu viện Phật giáo vĩ đại và rộng lớn nhất từng có trong lịch sử. Khi đó, Phật giáo ở Ấn Độ đang trong thời kỳ hoàng kim, còn Phật giáo ở Tây Tạng lại là một câu chuyện khác. Tuy đã truyền đến Tây Tạng từ hai thế kỷ trước đó, nhưng Phật giáo đã bị đàn áp bởi vua Langdarma. Mặc dù giáo pháp đã được gây dựng trở lại trên Miền Đất Tuyết, người ta vẫn bối rối không biết đâu là Chánh Pháp để tu tập, nhất là làm cách nào để kết hợp việc tu tập giữa kinh điển và mật chú. Một số người bị hướng dẫn lầm lạc bởi những vị thầy dạy cho họ phép thuật phù thủy và thần chú gây hại dưới vỏ bọc Phật Pháp.
Câu chuyện về Yeshe Oe và Jangchub Oe
Vị vua Tây Tạng lúc đó là Lhalama Yeshe Oe, một Phật tử thuần thành. Nguyện vọng lớn nhất trong cuộc đời nhà vua là làm sao gây dựng lại sự truyền thừa Phật Pháp thuần túy và giúp Tây Tạng ra khỏi tình trạng Phật Pháp hỗn tạp hiện có. Vì vậy, Yeshe Oe đã cho hai mươi mốt học tăng xuất sắc nhất trong nước đến Ấn Độ, nơi có nhiều vị Đạo sư và học giả Phật Pháp, để học hỏi. Ông mong rằng họ sẽ thỉnh được một vài vị trong số đó đến Tây Tạng truyền dạy Phật Pháp chân chính. Đối với người Tây Tạng, chuyến đi từ một đất nước nằm chót vót trên rặng Hy-mã-lạp-sơn đến vùng bình nguyên nóng nực của Ấn Độ là một điều vô cùng khó khăn. Tất cả học tăng được phái đi đã chết trong chuyến hành trình cầu pháp, ngoại trừ hai người còn sống sót quay về. Mặc dù hai người này đã học hiểu Phật Pháp sâu sắc hơn và trở về Tây Tạng với nhiều kinh điển và giáo nghĩa mới, nhưng họ không thỉnh được bất cứ vị đại sư nào cùng về với họ. Tuy nhiên, trong thời gian ở Ấn Độ, họ đã nghe tiếng về một bậc thầy vĩ đại, tức ngài Atisha lúc đó được biết với tên là Dipamkara Srijnana. Khi trở về Tây Tạng họ đã được đức vua triệu kiến. Họ thưa với vua rằng: “Có một vị tu sĩ dòng dõi Hoàng tộc đang sống ở Ấn Độ được biết đến với tên là Dipamkara Srijnana. Nếu vua có thể thỉnh được ngài đến Tây Tạng, chắc chắc sẽ có lợi ích lớn.” Vừa nghe đến tên của Dipamkara Srijnana, vua Yeshe Oe đã đặt lòng tin không gì lay chuyển nơi bản thân và tài đức của ngài. Vua quyết tâm thỉnh bằng được bậc thầy vĩ đại này đến Tây Tạng với tất cả khả năng của mình.
Theo phong tục thời đó, đệ tử cúng dường vàng cho những vị thầy dạy Đạo là biểu hiện lòng cung kính và khát ngưỡng học hỏi Phật Pháp. Vì vậy, Yeshe Oe bắt đầu thu gom một số lượng vàng lớn để cúng dường ngài Atisha chuẩn bị cho việc thỉnh cầu ngài đến Tây Tạng. Đích thân vua cùng với những người tùy tùng đi khắp Tây Tạng tìm vàng. Chuyến đi đưa Yeshe Oe đến sát biên giới nước láng giềng là Garlog và bị vua của nước này bắt, rồi tống vào ngục cùng với mọi người. Jangchub Oe, cháu trai của Yeshe Oe, biết được chú mình bị bắt liền tìm cách giúp đỡ. Jangchub Oe thỉnh cầu vua Garlog thả chú mình ra. Vua Garlog hứa sẽ thả Yeshe Oe nếu Jangchub Oe thực hiện một trong hai điều kiện. Một, Jangchub Oe hũy bỏ kế hoạch thỉnh vị đại học giả Atisha này đến Tây Tạng và Tây Tạng sẽ trở thành nước chư hầu của Garlog khan. Hai, nếu không, Jangchub Oe phải nạp cho Garlog khan số vàng nặng bằng trọng lượng của Yeshe Oe.
Jangchub Oe lập tức bắt đầu tìm kiếm vàng để chuộc chú ra. Sau rất nhiều khó khăn, cuối cùng Jangchub Oe cũng tìm được số vàng nặng bằng thân của Yeshe Oe, nhưng thiếu trọng lượng của chiếc đầu. Jangchub Oe liền trở lại tìm Garlog khan, hy vọng rằng ông sẽ chấp nhận. Nhưng vua của Garlog đã từ chối thẳng thừng. Hết sức thất vọng, Jangchub Oe tìm cách đến nơi Yeshe Oe bị giam giữ và nói chuyện với ông qua cánh cửa khóa chặt. Vô cùng đau khổ, Jangchub Oe giải thích với chú rằng mình không muốn có chiến tranh với vua Garlog, vì làm như vậy sẽ mất đi nhiều sinh mạng vô tội. Nhưng ông cũng không muốn làm theo lời yêu cầu của vua Garlog là từ bỏ kế hoạch cung thỉnh Atisha đến Tây Tạng của Yeshe Oe. Vì vậy, Jangchub Oe bảo rằng mình sẽ ra đi tìm thêm vàng một lần nữa ở khắp mọi nơi cho đủ số vàng chuộc mạng. Nghe vậy, Yeshe Oe cười bảo: “Đừng làm như vậy. Đừng bao giờ trao một mảy vàng nhỏ nào cho ông vua ác này. Ta đã già rồi và không có gì lợi ích lớn hơn với mạng sống này khi ta có thể dùng nó để cúng dường cho lợi ích Chánh Pháp và Tây Tạng. Xin hãy đem số vàng ngươi kiếm được cúng dường cho ngài Dipamkara Srijnana. Xin hãy nói với ngài rằng người Tây Tạng cần ngài giúp đỡ. Hãy thưa rằng Tây Tạng cần ngài đến mức ta đã từ bỏ mạng sống để mong ngài đến Tây Tạng truyền dạy Phật Pháp chân chính. Này cháu, xin đừng nghĩ gì về chú. Cháu hãy nghĩ về Tây Tạng và Phật Pháp.”
Jangchub Oe không đành lòng để chú lại trong ngục, nhưng ông cũng nhận ra rằng nguyện vọng tha thiết nhất của chú mình là thỉnh được Atisha đến Tây Tạng. Được khích lệ bởi lòng dũng cảm của chú mình, Jangchub Oe đã từ giã Yeshe Oe và quyết tâm thực hiện nguyện vọng của ông đến nơi đến chốn.
