Tôn ảnh: Đức Guru Rinpoche
Trong Lamrim Ðại Luận, Lama Tông Khách Ba nói tiếp về phương pháp xây dựng và phát huy nền tảng nương dựa vững chắc nơi đấng đạo sư. Ngài viết như sau “Nương dựa đạo sư là gốc rễ của đường tu, vì đạo sư cội nguồn của tất cả mọi lợi lạc, nhất thời và cứu cánh”. Câu này có nghĩa là nếu chúng ta gặp được bậc đạo sư chân chính, vị này sẽ có khả năng giúp chúng ta khai mở mắt tuệ, đưa chúng ta vào với Phật đạo.
Nội dung pháp tu nương dựa đạo sư bao gồm cả hai lĩnh vực, ý nghĩ và việc làm, nhưng nương dựa trong ý nghĩ mới là điều đáng nói. Công phu này liên quan đến hai phẩm hạnh cần huân dưỡng, tin Thầy và kính Thầy. Hệ giáo pháp Lam-rim thường trích dẫn kinh điển Kim cang thừa dạy rằng chúng ta phải thấy Thầy mình chính là Phật. Hiểu rõ tầm vóc của pháp hành này là điều tối quan trọng.
Giáo pháp Lam-rim khuyến khích quí vị tu sao để có thể thấy được Thầy mình chính là đấng giác ngộ, nhưng nói như vậy không phải là nói rằng pháp tu nương dựa đạo sư là pháp tu bắt buộc phải có. Nhìn lại cấu trúc của toàn bộ giáo pháp Lam-rim, mọi pháp môn được xếp theo ba loại căn cơ. Trong đó, pháp tu dành cho hai loại căn cơ đầu được gọi chung là “pháp tu phổ thông”, chữ “phổ thông” ở đây có nghĩa là các pháp tu này tự nó chưa đủ.
Đường tu sơ căn nhấn mạnh về tầm quan trọng của sự khởi tâm muốn sinh vào thiện đạo và bao gồm những pháp tu tương ứng. Đường tu trung căn nói về ba môn vô lậu học Giới Ðịnh Tuệ, nhưng chưa nói hết trọn vẹn vì vẫn còn thuộc lĩnh vực của đại thừa hiển tông. Ðiều đáng nói là giáo pháp lam-rim mặc nhiên khẳng định mục tiêu tối hậu của người tu là vào Kim cang thừa, đạt quả giác ngộ viên mãn (thượng căn). Vì vậy cho dù giáo pháp Lam-rim có nhắc tới pháp tu thấy Thầy là Phật, nói như vậy không phải là nói bất cứ pháp tu nào cũng đều phải có tâm này. Huân dưỡng tâm thấy Thầy là Phật chỉ cần khi bước vào Kim cang thừa chứ không cần phải có trên đường tu phổ thông.
Tâm nương đạo sư có được là nhờ nuôi nấng một số tâm ý đặc biệt như là sự tin tưởng, ngưỡng mộ, sùng kính, phát xuất từ cảm nhận mãnh liệt về lượng từ bi của Thầy. Nhưng chưa hết.
Huân dưỡng tâm này thật ra mục tiêu chính là để tăng trưởng sự tinh tấn tu hành. Nhờ nuôi tâm ý kính Thầy, ngưỡng mộ Thầy, quý vị sẽ hiểu được sâu xa hơn về những gì Thầy hiện thân, nhờ đó sự tinh tấn và sự phát nguyện của quý vị sẽ tự nhiên tăng trưởng. Không sự cúng dường đạo sư nào hơn là tu theo pháp Thầy dạy. Như đức Milarepa nói, “Tôi không có tài vật gì để có thể cúng dường Ân sư, nhưng tôi có được cúng phẩm quý giá nhất, đó là công phu tu tập và kinh nghiệm thực chứng”.
Trong số tất cả những tác phẩm của các bậc cao tăng, có một câu tụng nói rằng định chỉ có giúp giải thoát hay không hãy còn phải xét lại chứ tin Thầy, hướng Thầy và kính Thầy chắc chắn sẽ mang lại giải thoát. Câu nói này có nghĩa là, trên đường tu Kim cang thừa, nếu quý vị cảm nhận sâu xa, nhất tâm tin tưởng và tôn kính Thầy, chắc chắn quý vị sẽ có được năng lực tinh tấn vượt bực để bước những bước tiến vĩ đại trên đường tu.
Vị thầy Chakrasamvara xứ Ấn tên Gandapa có viết rằng đấng đạo sư có thể một mình dắt đệ tử đến bờ giải thoát. Lama Tông Khách Ba giải thích câu này nói rằng chữ “một mình” ở đây không có nghĩa loại bỏ điều gì cả, chỉ là để nhấn mạnh tầm quan trọng của tâm nương dựa đạo sư trong Kim cang thừa. Tôn kính ân sư không có nghĩa là loại bỏ mọi pháp tu khác, vì chỉ bằng lòng tôn kính mà thôi thì không thể giải thoát. Quí vị cần phải hiểu theo đúng tọa độ để thấy rõ phương diện nào là đúng. Nếu quý vị hiểu được giáo pháp nương dựa đạo sư này một cách rộng rãi trọn vẹn, điều này sẽ giúp quý vị đương đầu với một số vấn đề khủng hoảng liên quan đến việc nương dựa đạo sư đời nay.
~Đức Dalai Lama đời thứ 14~
