Tôn ảnh: Đại thành tựu giả Tsongkhapa
Trong khi Lamrim không thể nào bao gồm tất cả những lời lẽ trong kinh luận, nó lại chứa đựng và giảng dạy tất cả những ý nghĩa nòng cốt của kinh luận. Ngay cả một bản văn ngắn nhất của Lamrim cũng làm được việc này. Toàn bộ ý nghĩa của kinh và luận đều bao hàm trong ba phạm vi của Lamrim; Lamrim bao gồm và giảng giải đề tài của toàn thể kinh và luận. Đức Tsongkhapa vĩ đại đã nói như sau trong một thư gửi Lama Umapa:
“Chỉ giáo này – Đèn soi nẻo Giác – từ Dìpamkàra shrìjnana, chứa đựng mọi lời chỉ giáo của kinh và luận. Nếu người ta biết cách giảng dạy hay nghiên cứu tác phẩm này, thì đấy không những là những chỉ giáo thực hành mà còn là tổng hợp của tất cả kinh giáo.”
Những giáo lý các trường phái khác có nhiều bảng kê khác nhau: bốn chỉ giáo về những chuẩn bị tiên quyết như quy y, vân vân; giảng dạy về những pháp tu chính yếu, vân vân. Tuy nhiên, những phái Kadampa tiền kỳ và hậu kỳ của chúng ta ngày nay đều có truyền thống bỏ qua những liệt kê dông dài ấy, và giảng dạy mọi sự theo Lamrim. Đèn soi nẻo Giác dạy tổng hợp mọi đề tài kinh điển trong khoảng phạm vi ba tập giấy mỏng. Tất cả những bản Lamrim khác cũng cô đọng mọi đề tài và dùng Đèn soi nẻo Giác làm bản kinh gốc. Tsongkhapa nói:
“Nó cô đọng tinh yếu của mọi kinh điển,
Dù chỉ nghiên cứu Lamrim chốc lát,
Ta cũng được lợi ích
Như nghiên cứu toàn thể diệu pháp.
Hãy quán sát ý nghĩa Lamrim
Chắc chắn bạn sẽ tăng tiến trong giáo pháp”
Nói khác đi, nghiên cứu, quán tưởng, giảng dạy, và thụ giáo một giáo lý Lamrim chính là nghiên cứu, quán tưởng và học hỏi về ý nghĩa trọn vẹn của tất cả kinh luận. Khi bạn thực hành dù chỉ một chuỗi phản quan thiền định về Lamrim, thực tập thiền định ấy cũng bao quát tất cả kinh và luận. Geshe Toelungpa nhân vật vĩ đại phái Kadampa nói:
“Khi tôi giảng dạy những giai đoạn con đường đến giác ngộ, bạn có được một hiểu biết khái quát về tất cả những kinh sách trên thế gian. Những kinh sách ấy sẽ nghĩ: Lão thầy tu già tóc hoa râm này đã móc tim ta ra! và phải run lên trước ý nghĩ ấy.”
Thật vậy, nếu một buổi giảng về Lamrim tiến hành tốt, thính chúng chú tâm, thì cũng như là tinh túy của tất cả sách vở trên thế gian đã được đề cập. Như vậy, một mặt Lamrim bao hàm ý nghĩa tất cả kinh điển, mặt khác, nó là chìa khóa để mở kinh. Không thể có sự tóm thâu pháp yếu nào tốt hơn thế. Bởi vậy mà Geshe Toelungpa đã nói về sự giảng dạy Lamrim rằng:
“Tôi đã chặt thành từng mảnh con trâu pháp khổng lồ.”
Những người căn cơ thấp kém có thể không hiểu được những bản Lamrim giảng giải chi tiết, nhưng họ vẫn có thể dựa vào một bản Lamrim ngắn, chứa đựng những giáo lý rõ ràng mà vẫn bao quát toàn bộ sườn của Lamrim. Giáo lý rõ ràng này cũng vẫn có thể hướng dẫn họ trên đường tu. Nhưng nếu bản văn bỏ ra ngoài dù chỉ một trong những đề mục thiền, thì nó không thể hướng dẫn bất cứ ai.
Hãy lấy ví dụ thứ thuốc hạ sốt gọi là Camphor 25. Bạn không cần phải mua một gói lớn đầy đủ từng món một trong 25 thành phần và uống từng món. Nếu thứ thuốc ấy đã được bào chế đúng cách, thì dù một viên cũng có thể làm hạ ngay cơn sốt. Nhưng nếu thiếu mất một trong 25 thành phần thì thuốc ấy sẽ không làm hạ nhiệt được, dù bạn có uống thật nhiều vào.
Bây giờ khi đã may phước gặp được nền chỉ giáo tuyệt diệu này, thì bạn phải chuyên tâm trong lĩnh vực ấy.
~Trích ” Giải Thoát Trong Lòng Tay”~
