
Tôn ảnh: Đức Văn Thù Sư Lợi Bồ tát (Manjushri)
Khi con đảnh lễ Đức Văn Thù Đồng Tử chính là đảnh lễ một vị Phật bởi ngài đại diện cho Đức Phật (Pháp Vương tử). Ngài có đủ trí tuệ, thần thông, năng lực để bảo vệ và trao truyền chánh pháp mà ngài thọ nhận từ Đức Nhật Như Lai. Ta học hạnh của Đức Văn Thù Đồng Tử chính là học hạnh buông xả, đây là điều kiện để Trí tuệ phát triển, xả li ác pháp (tham, sân, si, hỷ nộ, ái).
Hành giả nương tựa Kim Cương Sư (Đạo sư) là nương tựa trí tuệ và phương cách mà ngài truyền dạy để đi tới giác ngộ. Con đường tu hành của Kim Cương thừa (Mật thừa) là sự thức tỉnh bằng trí tuệ. Vị Kim Cương Sư có thể thị hiện trăm ngàn phương cách để giúp hành giả đạt đến cảnh giới giác ngộ siêu việt, khi được nhận sự gia trì, quán đảnh, nếu tích cực tu tập thì hành giả cũng sẽ đạt được sự thành tựu tương ứng.
Mật thừa là lấy Tâm ứng Tâm, có những sự khác biệt trên cuộc đời thì trong Mật thừa cũng y như vậy. Khi hành giả nương tựa vào thầy, thọ nhận mật chú, kinh điển v.v… tức là đã có sự kết nối với vị thầy của mình. Sự ban phước này chỉ trong Mật thừa mới có bởi bên trong đó có sự can trường, gan lì, mạnh mẽ thì mới thành tựu được.
Nếu hành giả tu Mật thừa mà chỉ thích nghe tán dương, khen ngợi, ca tụng thì đời đời sinh vào cảnh giới của súc sinh, vĩnh viễn không thể thành Phật.
Giáo lí Mật thừa là giáo lí Tối thượng thừa, được nghe giáo lí đã siêu việt được Tam giới này nhờ năng lực gia trì của Dòng truyền thừa linh thánh không hề đứt đoạn, Kadampa là một dòng truyền thừa cổ linh thánh như vậy! Tất cả giáo lí Mật thừa đều thanh tịnh như nhau mà không có sự phân biệt. Hành giả nương tựa Kim Cương Sư chính là để thấy rõ Bổn lai diện mục của chính mình.
Một Bồ tát để độ chúng sinh phải chịu vô vàn sự gian nan, vì những mục tiêu lớn đôi khi sẽ được lòng kẻ này thì mất lòng người khác, đã rất nhiều vị Đạo sư thị tịch vì nghiệp lực của chúng sinh quá lớn. Một ngày các ngài phải chịu trăm ngàn cơn đau. Nếu hành giả cảm nhận được điều này sẽ hiểu sức chịu đựng của các ngài quá lớn lao. Những nỗi đau này đến từ lời nguyện của Đạo sư vì mà giúp chúng sinh. Ngài giúp ta trả quả báo để ta thuận duyên tu hành thì đây là ân phước vô cùng to lớn của hành giả Mật thừa. Đôi khi phải hy sinh một điều nhỏ để thực hiện những việc lớn. Ta giữ tâm thức thanh tịnh và niềm tin trong sạch tới mức tuyệt đối với Tam bảo, giới hạnh phải thanh tịnh và cuối cùng là sự hộ trì Phật pháp phải thật mãnh liệt dẫu rằng không có gì trong tay.
Việc dâng cúng các pháp khí (làm tượng, cúng dường pháp tòa, …) chỉ là công cụ giúp hành giả nương vào để tu tập, bản thân ta chưa hoàn hảo thì tìm giáo pháp chân chính mà học hỏi bởi các pháp khí trên khi cúng dường chỉ là một phương cách thuận tiện cho hành giả dễ dàng quán tưởng khi tu tập. Sự vô minh của chúng sinh là ở sự si mê với những thứ tầm thường của thế gian, các ngài vượt qua những thứ ấy thì chẳng có điều gì có thể làm trí tuệ ngài lu mờ.
Có những hành giả gặp rất nhiều chướng ngại trong quá trình tu hành, không phải Đạo sư không biết mà ngài đang để cho hành giả tự mình trải qua những nghiệp lực ấy, ngài sẽ ở vị trí hỗ trợ cho hành giả vượt qua. Nghiệp lực thì ai cũng có nhưng đừng vội lùi bước, hãy nghĩ đến Đạo sư và Tam bảo, cầu nguyện giáo pháp gia trì dẫu nghiệp lực con nặng nề nhưng xin cho cuộc sống mọi điều đều thuận lợi tốt đẹp. Con đừng dễ dàng từ bỏ con đường tu bởi lựa chọn thoái lui, từ bỏ đi những ân phước mà Đạo sư, Chư Tổ đã trao truyền. Hãy nhớ khi hành giả đã thọ Bồ tát giới, được khoác chiếc y Bồ tát là để ta nhớ ta đang buông xả những bám chấp của thế gian này. Người tu Mật thừa luôn phải cẩn trọng trong lời ăn tiếng nói, cử chỉ hành động. Ta chỉ có một con đường duy nhất phải đi lên chứ không thể thoái lui.
Hãy nghĩ rằng “Thầy tôi là một vị đức hạnh luôn làm lợi lạc cho chúng sinh”. Hãy giữ lòng biết ơn với Đạo sư. Người đời cho con chén cháo còn phải cảm ơn nữa là khi được sự trao truyền từ trí tuệ, mật chú, công đức đến con đường giải thoát từ những gì mà các Đạo sư cũng từng khổ luyện mới đạt được, cũng đã đủ để hành giả phải thấu hiểu thực sự điều này.
Những người chỉ gây phiền nhiễu và phỉ báng tới vị Đạo sư chẳng có kết cục tốt. Bởi không có vị Phật nào trong trăm ngàn vị Phật có thể hóa độ chúng sinh nơi thế gian này ngoài Kim Cương Sư.
Người giàu thường giấu của, người khôn luôn giấu thành tựu và người trí tuệ giấu đi sự hiểu biết của mình. Trong Mật thừa nếu nghĩ chỉ cần tôn kính Phật sẽ không có kết quả gì nhưng chỉ một lần nghĩ tưởng đến bậc thầy thì công đức ấy hơn việc cúng dường trăm ngàn vị Phật rồi!
~His Holiness 17th Kadam Dongchen Rinpoche~
(Trích bài giảng ngày 12.04.2025)