Quy y và con đường tu tập Kim Cương Thừa

Tôn ảnh: Đức Thích Ca Mâu Ni Phật

Cuộc sống của chúng ta luôn bị bủa vây và xoay quanh bởi rất nhiều thứ như tiền bạc, danh vọng, quyền lực, tình cảm, bắt nguồn từ sự tham vọng, ích kỷ. Tất cả những thứ đó đều bắt nguồn từ ba phiền não chính, được gọi là “tam độc”.

• Tham: là sự ham muốn, thích thú, muốn sở hữu.
• Sân: là vui, buồn, khổ não, ưu, sầu, bi.
• Si: là vô minh. Tất cả những gì thấy, biết, nghe thuộc về tục đế, tức là vẫn nằm trong tam giới: dục giới, sắc giới và vô sắc giới. Có hai loại chân lý: tương đối và tuyệt đối. Trong đó, chân lý tương đối là thuộc về tục đế còn tuyệt đối thuộc về chân đế. Những chân lý thuộc về chân đế được gọi là chân lý của Giác ngộ, bao gồm những hiểu biết về Tứ Diệu Đế, Thập Nhị Nhân Duyên, Bát Chánh Đạo, Ngũ Giới.

Đức Phật đã chỉ dạy cho chúng ta con đường thoát khỏi khổ đau để đạt tới an lạc, hạnh phúc và giác ngộ.

Lợi ích của việc Quy Y:

Vào một ngày nọ, tại cung trời Đao Lợi, Vua Trời Đế Thích thấy năm tướng suy hiện ra không thể ngồi yên tại tòa báu, người khó chịu, có mùi hôi, hoa trên đầu héo úa, hào quang tối dần, các chư Thiên khác không muốn gần. Đế Thích lo sợ đi hỏi Tứ Thiên Vương, Phạm Thiên đều không có giúp được ngài. Vì nghe tiếng Đức Phật Thích Ca, Đế Thích đã giả dạng một chàng thanh niên đến yết kiến Đức Phật tại thành Vương Xá.

Đức Phật khai thị về Tam Bảo cho Vua Trời Đế Thích. Trong đó, Phật bảo là ngôi báu cao quý nhất. Nếu được Đức Phật Thích Ca thọ ký mất 4 a tăng kỳ 100 ngàn đại kiếp mới thành Phật. Nếu được một vị thánh tăng thọ ký phải mất 20 a tăng kỳ 100 ngàn đại kiếp mới thành Phật. Nếu chỉ tự phát nguyện hay trước tăng thì mất 100 a tăng kỳ 100 ngàn đại kiếp mới thành Phật.

Đức Phật chỉ cho Đế Thích biết cách để kiếp sau không bị đọa lạc làm loài heo là Quy y Tam Bảo: Phật, Pháp, Tăng.

• Quy y Phật: khi quy y một vị Phật là đã quy y cả mười phương chư Phật vì hết thảy các vị Phật đồng giác ngộ như nhau.
• Quy y Pháp: không phải chỉ là 1 pháp mà là tất cả các pháp bao gồm các tục đế và chân đế.
• Quy y Tăng: là một đoàn thể gồm những vị cùng giữ giới và tu tập với nhau.

Đức Phật cũng thuyết giảng cho Đế Thích về giữ ngũ giới. Sau khi Đức Phật thuyết về tam quy y và ngũ giới, Vua Trời Đế Thích hoan hỉ, tỉnh ngộ, thác làm loài heo trong nháy mắt và tái sinh trở lại thành Vua Trời.

Như vậy, chúng ta thấy rằng nương tựa vào Phật, Pháp, Tăng có lợi ích cực kỳ to lớn. Nương tựa vào Tam Bảo sẽ thấy có sự an lạc, hạnh phúc, từ bi hỷ xả ngay chính trong bản thân mình, mà không phải tìm kiếm ở đâu xa.

Đức Phật hay các đạo sư chỉ ra con đường cho chúng ta, giúp chúng ta nhìn thấy cách thấy được bản chất tâm và không thể tham gia vào quá trình tâm của mỗi chúng sinh vì mỗi chúng sinh sinh ra đều có phước và nghiệp khác nhau.

Khi nương tựa quy y Phật Pháp Tăng, chúng ta cần có đức tin trong sạch. Đức tin trong sạch không sinh ra bởi tà kiến, tham muốn, dục vọng, hỉ nộ, sân hận hay do những tri kiến thông thường của chúng sinh. Đức tin trong sạch được sinh ra do tâm mong muốn thoát khỏi khổ đau của thế gian.

Nương tựa Đạo sư với đức tin trong sạch:

Trong Mật thừa, chúng ta cần nương tựa vào một ngôi báu nữa là bậc Đạo sư với đức tin trong sạch. Khi nương tựa đạo sư Đạo sư với đức tin trong sạch là chúng ta đặt niềm tin vào giáo pháp của Đạo sư sẽ đem lại cho chúng ta sự an lạc, hạnh phúc và thấy được sự thật. Đạo sư là người có vai trò tối quan trọng trong Mật thừa. Đạo sư là người nắm giữ và kế thừa giáo lý, con đường thực hành của toàn dòng truyền thừa. Ví dụ, Đạo sư H.H Kadam Dongchen Rinpoche đời thứ 17 là người kế thừa truyền thống 16 giọt Kadam của Tổ Atisha – truyền thừa của những học giả giác ngộ thông qua cái “nghe” (âm thanh, giảng giải của đạo sư và đệ tử).

Giữ giới, trì chú:

Sau đó, bước tiếp theo mới đến thực hành. Bước thực hành đầu tiên là giữ ngũ giới: không sát sinh, không trộm cắp, không tà dâm, không vọng ngữ, không uống rượu và các chất say. “Không” không có nghĩa là tuyệt đối như vậy mà là cần đoạn trừ giảm dần hàng ngày từ những thứ dù chỉ là đơn giản nhất. Trong Mật thừa, chúng ta cũng thực hành trì tụng các thần chú. Thần chú sẽ giúp chúng ta kích hoạt những năng lượng đặc biệt, giúp hành giả mãn nguyện những mong cầu và chuyển hóa tâm của chúng ta. Ví dụ, thần chú của Đức Văn Thù giúp chúng ta bình an, thoát khỏi vô minh, ngu si. Mỗi âm tiết của thần chú này tác động đến tất cả các luân xa trên cơ thể.

Tuy nhiên, trì chú chỉ là bước đầu tiên trong hành trì để tiến sâu hơn vào con đường Mật thừa. Trì chú không phải là tất cả để giúp chúng ta đạt Phật quả. Dù có dụng công trì chú cả cuộc đời cũng không thể giúp chúng ta đạt được Phật quả. Phật quả sẽ đến một cách tự nhiên khi đạt được trí tuệ giác ngộ.

Thực hành chuyển hóa tâm bằng sự buông xả:

Hãy quán sát đường đi của tâm. Ví dụ, khi một tâm sinh khởi như “buồn”. Trước khi có buồn thì “thấy” sinh lên đầu tiên, sau đó là “biết”. Khi thiền quán, chúng ta chỉ thấy có hai trạng thái “thấy” và “biết”. Hai trạng thái này thuộc về chân đế, giúp chúng ta hiểu biết được toàn bộ khổ và nguyên nhân cũng như lộ trình của khổ.

Buông xả là cách hữu hiệu để chuyển hóa tâm. Có nhiều người hiểu lầm buông xả thành từ bỏ tất cả, thậm chí từ bỏ cả chánh pháp lẫn bậc Đạo sư. Ở đây hiểu rằng, trước khi “buông” thì chúng ta phải có “nắm” trước.

Ví dụ, khi chúng ta buồn giận một người nào đó, tức là đang “nắm”. Chúng ta đang phải quán xét rằng tại sao chúng ta phải tức giận, sẽ đạt được điều gì hay chỉ thêm khổ đau mà thôi. Liệu ngày mai chúng ta có còn sống để còn buồn giận hay không? Vì vậy, chúng ta thực hành “buông xả” những bám chấp đó vì mọi thứ chỉ đều là khổ và vô thường. Ngọn lửa sân trong ta sẽ dập tắt dần bằng Chánh Tư Duy như vậy. Một hành giả nên nhìn nhận cuộc sống bằng “trí”, bao gồm chánh tư duy, chánh niệm, chánh định. Chỉ khi chúng ta thực sự giác ngộ toàn bộ chân đế mới có thể có “tuệ”.