Tôn ảnh: Đức Marici (Phật Mẫu Chuẩn Đề)
Ngày xưa vua Chuyển luân Aranemi có một ngàn con trai người nào cũng phát tâm bồ đề, hứa sẽ săn sóc một nhóm đệ tử. Nhưng họ thấy rằng những đệ tử sẽ khó điều phục vào thời đại hỗn mang khi mà thọ mạng con người chỉ còn một trăm năm, bởi thế họ đều tảng lờ những đệ tử này. Thầy chúng ta, khi ấy là bà la môn Samandraràja (Phổ Hiền Vương), cũng phát tâm bồ đề nguyện sẽ hàng phục hữu tình trong thời kỳ hỗn độn ấy. Bởi vậy đức Thích Ca đạo sư chúng ta tốt hơn đối với những đệ tử thời kỳ đầu tiên, nhưng với những phàm phu như chúng ta, thì bậc thầy còn tốt hơn cả Thích Ca Mâu Ni nữa.
Sau đức Phật, còn có nhiều học giả và hành giả ở Ấn, như bảy vị tổ trong giáo lý, tám mươi vị đại lực thần thông, sáu viên bảo châu của đất Ấn, và hai viên tối thượng. Và Tây Tạng có biết bao bậc thánh: trong thời kỳ truyền Pháp đầu tiên có Padmasambhàva, vua Trisong Detsean, Shàntirakshita, và những người còn lại của 25 đệ tử Padmasambhàva; trong kỳ truyền bá lần hai có năm vị chúa tể là Sakya, Marpa, Milarepa, Atìsha và đệ tử ngài là Tsongkapa và đồ đệ vân vân. Nhưng không vị nào trong số ấy giảng dạy cho ta cam lồ diệu pháp, phương pháp cứu ta ra khỏi biển lớn khổ đau.
(CT. Trong đoạn này, Pabongka kể ra nhiều nhân vật có công truyền thừa giáo lý Phật ở Ấn và Tây Tạng. Bảy vị tổ của nền giáo lý là những vị tiếp theo sau đức Thích Ca Mâu Ni, được ngài giao trách nhiệm duy trì và quảng bá nền giáo lý. Tám mươi bậc đại thần thông là những hành giả đã thành tựu về mật điển trong hệ phái Những Hành Động Dâng Hiến. Sáu viên bảo châu Ấn Độ là những vị đại sĩ Long Thụ (Nagarjuna), Thiên Thân (Vasubandhu), Trần Na (Dignaga) và Pháp Xứng (Dharmakirti). Hai viên tối thượng là hai bậc thầy về luật tạng Gunaprabha và Shàkyaprabha.
Ở Tây Tạng, Padmasambhava là bậc thánh vĩ đại xuất phát từ vùng đất Oddiyana huyền bí đến để dẹp tan những chướng ngại cho việc hoằng truyền Chánh pháp dưới triều vua Trisong Detsaen và bậc thầy Ấn Shantarakshita – tổ sư của phái Nyingma trong Phật giáo Tây Tạng. Năm vị chúa tể của phái Sakya là năm bậc thầy đầu tiên đã sáng lập ra trường phái Sakya. Marpa và đệ tử ngài là Milarepa là những vị tổ sáng lập ra phái Kagyu. Atìsha và các đệ tử ngài mở đầu những hệ phái Kadampa. Je Tsongkapa phối hợp cả ba dòng Kadampa cùng với những pháp hành trì của ba trường phái Gelug (Hoàng mạo).
Tóm lại, như Shàntideva đã nói trong quyển Hành Hạnh Bồ Tát:
Vô số chư Phật làm việc
Cho lợi ích của tất cả hữu tình
Đã tịch diệt, và do những ác nghiệp của tôi
Tôi không ở trong số chúng được các ngài chữa lành.
Nói khác đi, chúng ta nên nghĩ như sau, “Chúng ta đầu thai không nhằm chỗ, cũng không đến được những nơi các ngài viếng thăm. Lại nữa, mọi bậc thánh quá khứ người thì không dẫn dắt ta được, người thì bỏ rơi ta. Chúng ta là những cặn bã của cặn bã. Quả thực thầy ta có lòng bi mẫn lớn xiết bao khi cứu vớt chúng ta.”
~Trích “Giải Thoát Trong Lòng Tay” – Pabongka Rinpoche~
