Tôn ảnh: Rigdzin Jigme Lingpa
Trong một khu rừng già thanh tịnh có một vị sư già đang thiền định. Ngài im lặng ngồi đó với dáng vẻ gầy còm và nét mặt thanh thoát, ánh sáng nhẹ nhàng và dịu dàng, đôi bàn tay đặt lên nhau trên đôi chân cũng gầy gò phẳng phiu, chiếc bát cũ kỹ đặt bên cạnh chỗ ngài ngồi. Nơi ngài thiền là một hang động. Ngài yên lặng thiền định trong trạng thái tĩnh lặng của tâm, ngài là Maha Kasya một vị sư khổ hạnh nổi tiếng với sự thiền định siêu việt.
Một lần vị sư già đi khất thực ngài nhìn thấy một ông lão ốm không kém ngài, với vẻ mặt khắc khổ thân thể ốm yếu và miệng vang lên những tiếng rên rỉ. Vị sư già khẽ lại gần và cất tiếng hỏi:
Vị sư:
– Này thí chủ vì sao ông lại ngồi đây với một vẻ mặt đau khổ?
Ông lão:
– Thưa ngài tôi là một kẻ nghèo mọn và đầy khổ sở, vì nghiệp chướng đời trước nên tôi phải chịu khổ thân như bây giờ.
Vị sư:
– Này thí chủ ông hãy bố thí cho tôi nghiệp chướng của ông và tôi sẽ mua nó giúp ông?
Ông lão:
– Thưa ngài, có phải ngài đang đùa giỡn tôi không, hay ngài nhìn thấy lão đây chưa đủ khổ sở?
Vị sư:
– Thưa ông, tôi không đùa giỡn mà là sự thật. Một hành giả như tôi sẽ không lừa bất cứ chúng sanh nào.
Ông lão:
– Vậy ngài tính mua nghiệp chướng của tôi bằng cái gì trong khi ngài nhìn còn nghèo hơn tôi.
Vị sư:
– Này ông lão tôi sẽ trả cho ông chi phí bằng sự Giải Thoát.
Ông lão:
– Ngài lại đùa tôi rồi, một người như tôi làm sao có thể Giải Thoát, ngài đừng trêu chọc lão già tội nghiệp này.
Vị sư:
– Này ông lão hãy nghe tôi nói như sau:
Bởi vô minh từ vô thỉ kiếp
Ông trôi lăn trong sinh tử luân hồi
Bởi vì tin có sanh già bệnh chết
Ông nuôi dưỡng mầm độc tham sân si,
Bởi vô minh ông không tin Giải Thoát
Ông trưởng dưỡng bản ngã thật lớn to
Bởi vì ông không tầm cầu chân lý
Ông đắm chìm vào những khổ não vô minh.
Này ông lão hãy lắng nghe tôi nói
Nếu hiểu rõ mọi bản chất do tâm
Thay vì khổ não vì thân này quá khổ
Ông hãy thiền định về bản tính của tâm
Nhẹ nhàng điều hoà tâm vào hơi thở vào ra
Cuối cùng an trụ nơi sự vắng lặng
Ông hãy an trú trong sự tĩnh lặng của tâm
Hãy làm như vậy liên tục ông sẽ thấy rõ,
Tâm này vốn không trụ cũng không diệt
Nó thể hiện bản chất pháp vô sanh
Này ông lão nếu ông muốn được hạnh phúc
Hãy dứt trừ những tà hạnh nơi tâm.
Hãy thiền định và nghiêm trì giới luật
Hãy giữ gìn thân khẩu ý sạch trong,
Hãy nghiêm trang thân bằng y phấn tảo
Nuôi mạng sống bằng thực phẩm vô sinh
Hỡi ông lão hãy lắng nghe tôi nói
Hãy buông bỏ những khổ não nơi thân
Dấn thân vào con đường của thiền định
Ông sẽ hiểu vị Giải Thoát vô sinh.
Nói đoạn kệ vị sư già nhẹ nhàng cởi chiếc y đã phai màu và khoác lên người ông lão, ngài đặt chiếc bánh duy nhất vừa xin được để ông lão làm thực phẩm nuôi mạng trong ngày.
Vị sư già nhẹ cười với ánh mắt từ bi và gương mặt thanh thản của một ẩn sĩ, ngài hướng vào núi và mất dạng trong ánh sáng của mặt trời. Ông lão ngồi đó bần thần và xúc động, ông nhớ từng câu chữ của vị sư già đơn độc, ông ước gì mình trẻ hơn để có thể tu tập nhưng ông vẫn sẽ tu tập như vị sư đã nói, ông buông bỏ những thứ ông từng xem là tài sản mặc dù nó không đáng giá, ông ngồi đó và yên lặng quan sát những gì đang diễn ra, ông nhớ lại những lời vị sư già đã nói với ông như một lời chỉ dạy, với sự chánh niệm ông quan sát sự thật đang diễn ra nơi tâm, ông lặng lẽ ngồi thiền trong túp liều lụp sụp của ông và trong giây phút đó ông đạt được sự vắng lặng tuyệt hảo, mọi thứ dường như biến mất chỉ còn sự nhận biết có mặt nơi tâm.
Trải qua một ngày thiền định trong sự an trú, ông nhận ra thật sự tâm ông đã mang nhiều ô nhiễm và ông cần thanh tịnh nó. Sau ngày hôm đó ông lão quyết tâm vào rừng và tìm vị sư già và đánh dấu ngày ông thực sự tìm hiểu vị Giải Thoát là gì, ông đã thật sự hiểu bán được nghiệp mà ông đã mang qua nhiều kiếp sống, giờ đây trong giây phút này ông lão tội nghiệp không còn nữa mà là Hành Giả Pháp Samskrta , ông đã tìm thấy vị Đạo Sư và con đường Giác Ngộ của vị Hành Giả Già.
~H.H 17th Kadham Dongchen Rinpoche~
