Tôn ảnh: Đức Thập Nhất Diện Bồ Tát
“Đối với những chúng sinh ưu việt mong muốn đạt giác ngộ tối thắng, tôi sẽ nói ra phương pháp chân thật của các bậc Thượng Sư đã chỉ dạy”. Những người ưu việt là vượt trội, siêu việt hơn những người bình thường. “Mong muốn đạt giác ngộ tối thắng”, ở đây nên hiểu giác ngộ gồm có ba phần:
Giác ngộ của một vị A La Hán: giải thoát cá nhân, đạt trình độ cá nhân của bản thân mình.
Giác ngộ của một vị Phật Độc Giác: tu tập theo phương pháp của Đức Phật hoặc tự mình tu tập và đạt giác ngộ.
Giác ngộ của một vị Phật Toàn Giác: tu tập đạt quả vị Phật tại thời hiện tại.
Đức Atisha nói rằng “những ai mong muốn đạt giác ngộ tối thắng”, ngài sẽ nói ra phương pháp chân thật của các Thượng Sư. Trong truyền thống Mật Tông, Thượng Sư là các vị đạt đến quả vị thành tựu. Trong truyền thông Ấn Độ là các Tantrika. Trong truyền thống Tây Tạng gồm các Đạo Sư, Rinpoche. Từ Rinpoche trong tiếng Tạng dịch ra là Các bậc tôn quý, không phải ai cũng được gọi là Rinpoche nhưng không phải Rinpoche nào cũng gọi là các bậc tôn quý. Ví dụ: Khenpo: những vị được tôn kính bởi học thức, Geshe là những vị tiến sĩ có kiến thức cao cấp hơn. Tuy nhiên các vị này cũng chưa thể gọi là giác ngộ. Ở Tây Tạng truyền thống giác ngộ được tôn kính hơn cả có Tulku (Hóa thân của các chư Phật) và Lama (Tái sinh).
Đức Atisha nói “Hãy đứng trước hàng trăm đấng toàn giác, trước bảo tháp tối thắng cúng dường bất cứ tế phẩm nào có được”, thông thường chúng ta hay cúng bằng tám món cúng dường (nước rửa chân, nước súc miệng, đèn, hoa, nhang, dầu, thực phẩm, âm nhạc). Trong truyền thống Mật Thừa, khi một người quy y và thọ pháp, họ phải dâng cúng lên bậc Kim Cương Sư bất cứ tài vật quý giá nào. Thật ra, khi Phật tử quy y Phật, Pháp, Tăng không cần tốn bất cứ thứ gì nhưng một khi quy y là phải đoạn tuyệt được với những món tài vật mà bản thân yêu quý để cầu học pháp bằng không thì chỉ là vô nghĩa. Các bậc tiền bối xưa, kể cả Đức Phật, bởi chỉ cầu một câu Kinh Pháp Đại Thừa mà cũng phải cầu cạnh tiên nhân không quản cực nhọc. Vì vậy, đối với các bậc Thượng Sư, việc cầu học như vậy được coi là cực kì chân quý. Trước hết, người Phật tử cần quy y ba lần trước Phật, Pháp, Tăng với niềm tin lớn lao vào ngôi Tam Bảo,hai tay chắp lại nguyện tỏ lòng cung kính. Pháp tiên quyết với tất cả chúng sinh chính là Tâm Từ Ái, hãy nguyện không bỏ sót một ai trong sinh tử luân hồi. Sau lúc này, đức Atisha dạy chúng ta hồi hướng cầu nguyện đối với tất cả chúng sinh trong sáu nẻo luân hồi (Trời, Người, Atula, Ngạ quỷ, Súc Sinh, Địa Ngục).
Tôn ảnh: Đức Thánh Tổ Atisha Dipamkara
Tại Tây Tạng trước khi Ngondro ra đời, các vị được tu Tiểu Thừa, Đại Thừa rồi mới đến Kim Cương Thừa. Nhưng ngày nay chỉ thấy Phật pháp được truyền bá tụng đọc quá rộng rãi nhưng bản thân người thực hành lại không hề hiểu ý nghĩa thực sự của những bản kinh, câu kệ đó. Hoặc thay vào việc nhìn nhận đúng bản chất sự vật thì đi cầu cúng quỷ thần. Đức Phật dạy chúng ta nhìn nhận ra bản chất của sự thật chứ không phải đi cầu xin. Nên chăng hãy dừng cầu xin cho sự giàu sang mà hãy thực hành bố thí, cúng dường bởi keo kiệt, tham lam không làm ta hạnh phúc.
Đức Atisha nói với tất cả chúng sinh rằng tâm tiên quyết chính là Tâm Từ Bi. Đức Phật cũng từng dạy trước khi tu phải Quán Bất Tịnh, khởi sinh Tâm Từ, nhận thức được Khổ và Diệt Khổ. Một người tu chân chính sẽ không luyện tà pháp, khi đọc lời quy y Tam Bảo, đọc lên câu kệ quy Phật, quy Pháp, quy Tăng, tự khắc tà ma ngoại đạo sẽ biến mất. Đối với Thầy, tất cả việc Thầy làm đều tự năng lực và thành tựu tu tập mà có để giúp hay cứu các học trò. Trong mỗi việc các con làm đều chứa Nhân và Qủa, Thầy có thể cứu các con từ cõi chết trở lại, có thể giúp các con rũ bỏ khổ đau để tìm thấy hạnh phúc nhưng thầy không thể che được Nhân và Quả mà chỉ dạy các con cách vượt qua nó. Bởi chính Thầy cũng phải gánh lấy nhân quả của chính mình mỗi lần cứu giúp chúng sinh.
Tôn ảnh: Đức Thánh Tổ Atisha Dipamkara
Mỗi lần cứu một người thoát nạn, hứng lấy cơn đau, nỗi khổ của chúng sinh trong sáu nẻo luân hồi cùng vì lời phát nguyện Thầy đã nói ra, vì chúng sinh mà lãnh nhận nhưng vì Thầy có pháp và an trú trong thiền định. Nhưng với các con chỉ cần phát nguyện “Nguyện cho tất cả chúng sinh khác được sự an lạc và con được sự an lạc. Nguyện cho tất cả các chúng sinh khác thoát khỏi bệnh tật và con thoát khỏi bệnh tật. Nguyện cho tất cả chúng sinh thoát khỏi khổ não và con thoát khỏi khổ não. Nguyện cho tất cả chúng sinh luôn được no đủ và con được no đủ. Nguyện cho tất cả chúng sinh được tâm phóng khoáng và con được tâm phóng khoáng”.
Những nỗi đau đớn xuất phát từ Tâm khổ sở. Đau đớn trong thân còn có thể vượt qua được nhưng đau đớn của Tâm thì đôi lúc không thể vượt qua. Chúng sinh vì Vô minh mà bị đọa vào cảnh nghèo đói, vì Vô minh tự hủy hoại thân mà cha mẹ ban cho. Mọi sự đau đớn chúng sinh là Khổ (buồn, giận, tức, hờn, khó chịu) và vì Khổ mới phải tu tập để giúp bản thân mình thoát khổ. Khi bản thân được giải thoát thì mới có thể đi giúp những người khác cùng thoát cảnh khổ được.
Thầy vì mong muốn giúp chúng sinh thoát khổ mà phát Tâm Bồ Đề, thề nguyện không thoái chuyển. Những chúng sinh đến với Thầy cũng với mong muốn thoát khổ thì khi các con biết cách hành trì tu tập đúng đắn, dù là một chúng sinh bình thường phát khởi tâm Bồ Tát thì khi ấy bản tâm các con cũng đã có sự hiện diện của Phật ở trong đó!
~H.H 17th Kadham Dongchen Rinpoche~
(Trích Bồ Đề Đạo Đăng Luận – Bài giảng ngày 29.05.2022)
